| Цахим сонгууль |
Коронавирусын цар тахал дэлхийн ихэнх улс орнуудын сонгуулийн жилтэй давхцаж байгаа нь бас нэг сорилт болж байна. Энэ нь сонгуулийн уламжлалт цаасан дээр суурилсан технологийг халж, цахим сонгууль хийх боломж байж магадгүй юм.
Дэлхий даяар сонгуулийг зохион байгуулахдаа уламжлалт цаасанд суурилсан арга барилаас гадна электрон шуудан, тоон гарын үсэгт тулгуурлан блокчейн технологи ашиглан саналаа өгөх боломжуудыг судалж байна. Судлаачдын үзэж байгаагаар цахим со... |
| 2020-05-14 |
| Цахим орчны "Цар тахал" |
Дэлхий олон улс оронд тархсан “Covid-19” цар тахлын тархалттай мөр зэрэгцэн цахим орчинд цахим халдлага, залилан, хортой кодын тархалт ихээр нэмэгдэж байна. Үүнийг мэргэжилтнүүд улс орон бүрт хөл хорионы дэглэм мөрдөгдөж байгаа учраас мэдээлэл технологийн хэрэглээ огцом өссөнтэй холбон тайлбарлаж байна.
Манай орны хувьд төрийн болон хувийн байгууллага, хувь хүмүүс рүү чиглэсэн “Ransomware” төрлийн хортой кодын тархалт “Covid-19” цар тахлын тархалт дэгдсэнээ... |
| 2020-05-05 |
| Төрийн албаны 92xx-xxxx үүрэн холбооны дугаар |
Засгийн газрын 2018 оны 311 дүгээр тогтоолд заасны дагуу Төрийн албан хэрэглээний үүрэн холбооны 92хх-хххх дугаарлалтыг “Скайтел” ХХК, “Жимобайл” ХХК-уудын сүлжээнд үүсгэн, хөнгөлөлттэй нөхцөлөөр ашиглах үйлчилгээг нэвтрүүлээд байна.
Төрийн байгууллага, албан хаагчид энэхүү үйлчилгээг ашигласнаар хоорондоо болон төрийн үйлчилгээний суурин утасны дугаар, Жимобайл, Скайтелийн сүлжээнд хязгааргүй ярих, ... |
| 2020-04-08 |
| Цахим хэтэвч ашиглая |
Амьсгалын болон ахуйн замаар дамждаг COVID-19 вирус цаасан мөнгөөр дамжин халдварлах боломжтой юу?
Энэ нь онолын хувьд боломжтой ба бэлэн мөнгөний
дэвсгэртэд олон төрлийн нян, микроб амьдарч байдаг. Эрүүл мэндийн дэлхийд нэр хүнд бүхий “The New
England Journal of Medicine” сэтгүүлд 2020.03.17-нд нийтлэгдсэн судалгаагаар халдварт вирус нь агаарт 3
цаг, хуванцар болон метал гадаргуу дээр хамгийн урт буюу 72 цаг харин картон
цаасан гадаргуу дээр 24 ... |
| 2020-03-30 |
| Анхааруулга |
Сүүлийн үед төрийн байгууллагын албан хэрэглээний цахим системүүд “Ransomware” цахим халдлагад ихээр өртөх болсон. “Ransomware” халдлага нь цахим мэдээлэл, мэдээллийн сан, мэдээллийн системийг шифрлэн түгжиж, барьцаалан мөнгө нэхэх замаар үйлдэгддэг халдлага юм. Халдагч нь өөрийн шаардсан “барьцаагаа” авсан хэдий ч зарим тохиолдолд мөнгөө өгдөггүй.
Мөн байгууллагын албан хэрэглээний цахим системүүдийн серверт зөвшөөрөлгүйгээр нэвтэрч, цахим системийн өгөгдөл, өгөгдлийн са... |
| 2019-12-20 |
| Монгол Улсын Төрийн байгууллагууд дээр илэрч буй Dorkbot.Gen хортой кодын шинжилгээ |
Тойм:
IRC ботнет нь IRC сувгаар зайнаас удирдагддаг хортой кодоор халдварлагдсан машинуудын цуглуулга юм. Ихэнхи тохиолдолд Ботнетийн оператор урьдчилан тохируулсан IRC сервер болон сувгаар IRC ботнетийг удирддаг. Ботнетийн оператор нь тодорхой хугацаа болон шалгалтын дараа IRC ботыг шинэ IRC суваг руу автоматжуулсан sandbox болон судлаачдыг төөрүүлэх зорилгоор шилжүүлдэг. Dorkbot нь мэдээлэл хулгайлагч сүлжээний өт (worm) бөгөөд Command & Control (C&C) server co... |
| 2018-11-10 |
| Бүсчлэлийн код буюу zip code гэж юу вэ? |
 Бүсчлэлийн код /zip code/-5 оронтой
Бүсчлэлийн кодыг Монгол улсын нутаг дэвсгэрийн бүсчлэлийн хуваарийн дагуу засаг захиргааны нэгжийн болон хот суурингийн хэсэг (бүс)-ийн байршлын тухай мэдээллийг агуулж, тэдгээрийг хөгжүүлэх төлөвлөгөөтэй уялдуулан зохицуулалт хийх, давхардуулан оноогдохгүйгэээр, оноох нөөц бүхий 5 оронтой тоогоор илэрхийлдэг.
5 оронтой код нь угтвар код+хэсгийн кодоос бүрдэнэ.
МОНГ... |
| 2018-10-10 |
| Харилцаа холбооны тухай хуулийг батлав |
Улаанбаатар /МОНЦАМЭ/. УИХ-ын чуулганы хуралдаанаар Харилцаа холбооны тухай, Радио долгионы тухай, Шуудангийн тухай хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах тухай хуулийг батлав.
Харилцаа холбооны тухай хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах тухай хуулийн төсөлд төрийн бодлого, зохицуулалтын чиг үүргийн ялгаа заагийг тодорхой болгон, салбарын үр ашигтай шударга өрсөлдөөнийг дэмжих бодлого зохицуулалтыг хөгжлийн шинэ шатны зорилго зорилтуудад нийцүүлэн сайжруулах асуудлыг тусгажээ.&n... |
| 2019-05-30 |
| Шуудангийн талаарх сонирхолтой баримт |
Анхны шуудангийн хайрцаг одоогоос 400 жилийн өмнө Флоренцид бий болж, түүнийг ашигладаг хүмүүс нь “чөтгөртэй нөхцсөн” хэмээгдэж байсан эрдэмтэд, гүн ухаантнууд, тэрслүү үзэлтнүүд байв. Өнөөдрийг хүртэл ашиглагдаж байгаа хамгийн хөгшин шуудангийн хайрцаг Их британийн “о-в Герни, Сент Питер-Порт, Юнион стрит” хаягт байх агаад 1853 оноос өнөөдрийг хүртэл үүргээ нэр төртэйгээр гүйцэтгэж байгаа гэнэ. Шуудангийн хаягын дугаарлалтыг анх Парисын “Нотр Дам” гүүрнээс эхлэн хийжээ.
... |
| 2018-07-10 |
| “Харуул занги u18 - 2019” цахим аюулгүй байдлын тэмцээн амжилттай явагдаж өндөрлөлөө |
“ХАРУУЛ ЗАНГИ U18 - 2019” ЦАХИМ АЮУЛГҮЙ БАЙДЛЫН ТЭМЦЭЭН АМЖИЛТТАЙ ЯВАГДАЖ ӨНДӨРЛӨЛӨӨ
Мэдээллийн аюулгүй байдлын газар нь цахим аюулгүй байдлын “Харуул занги”тэмцээнийг 2013 оноос, “Харуул занги u18”тэмцээнийг 2016 оноос жил бүр төр, хувийн хэвшлийн байгууллагуудтай хамтран зохион байгуулж байна. Тус тэмцээний зорилго нь өсвөр үеийнхний дунд мэдээллийн аюулгүй байдал, түүнээсүүдэн гарч болох аюул заналын тухай... |
| 2019-05-10 |
| Албаны цахим шуудангийн цоорхойн хор уршиг |
Албаны цахим шуудангийн цоорхой үүсгэх /Business e-mail compromise/ гэдэг нь албаны цахим шуудан руу халдагч нэвтэрч, тус хаягын эзэмшигчийн өмнөөс тухайн байгууллага болон харилцагч байгууллага, үйлчилүүлэгчийг залилах замаар мөнгө санхүүгийн хохирол учруулах, эмзэг мэдээллийг олж авах арга ажиллагаа гэж тайлбарлагддаг. Мөн энэ халдлагыг “Man in the Middle /MiTM/”төрлийн халдлагын шинж чанартай ижил төстэй тул “Man in the Email”гэж нэрлэх тохиолдол ч байдаг.
BEC&nb... |
| 2018-04-20 |
| Манай улсын интернетйн 0.02% урсгал дээр хийгдэж буй халдлагын шинж бүхий хандалт 2016 оны 4 дүгээр сар |
Монгол улсад интернетийн үйлчилгээ үзүүлдэг аж ахуйн нэгжийн 0.02% интернетийн урсгал дээр бодит, тухайн цаг мөчид (Real time) интернетээр хийгдэж буй хандалтын 2016 оны 4-р сарын үзүүлэлтийг харуулав.
Доорх хүснэгтэнд хамгийн их халдлагын шинж бүхий хандалттай 5 улс орныг харуулав.
... |
| 2016-05-03 |
| Манай улсын интернетйн 0.02% урсгал дээр хийгдэж буй халдлагын шинж бүхий хандалт 2016 оны 3 дугаар сар |
Монгол улсад интернетийн үйлчилгээ үзүүлдэг аж ахуйн нэгжийн 0.02% интернетийн урсгал дээр бодит, тухайн цаг мөчид (Real time) интернетээр хийгдэж буй хандалтын 2016 оны 3-р сарын үзүүлэлтийг харуулав.
Доорх хүснэгтэнд хамгийн их халдлагын шинж бүхий хандалттай 5 улс орныг харуулав.
... |
| 2016-04-03 |
| Тоон гарын үсэг ба түүний баталгаажуулах хэлбэрүүд |
1. Оршил
Энэхүү нийтлэлээр тоон гарын үсэг гэж юу болох, энэ нь яагаад цахим ертөнцөд чухал ач холбогдолтой талаар болон ажиллагааных нь тухай өгүүлнэ. Тэрчлэн тоон гарын үсгийн хэрэглээтэй уялдан үүсдэг зарим асуудалтай танилцаж, түүний шийдэл болох тоон гарын үсэг эзэмшигчийг таних, баталгаажуулах 2 хэлбэр (X.509, OpenPGP)-ийг тайлбарлана.
1.1. Тоон гарын үсэг гэж юу вэ?
Цахим баримтад зурагдсан гарын үсэг буюу тоон гарын үсэг нь... |
| 2017-12-10 |
| Манай улсын интернетйн 0.02% урсгал дээр хийгдэж буй халдлагын шинж бүхий хандалт 2016 оны 2 дугаар сар |
Монгол улсад интернетийн үйлчилгээ үзүүлдэг аж ахуйн нэгжийн 0.02% интернетийн урсгал дээр бодит, тухайн цаг мөчид (Real time) интернетээр хийгдэж буй хандалтын 2016 оны 2-р сарын үзүүлэлтийг харуулав.
Доорх хүснэгтэнд хамгийн их халдлагын шинж бүхий хандалттай 5 улс орныг харуулав.
... |
| 2016-03-04 |
| Манай улсын интернетйн 0.02% урсгал дээр хийгдэж буй халдлагын шинж бүхий хандалт 2016 оны 1 дүгээр сар |
Монгол улсад интернетийн үйлчилгээ үзүүлдэг аж ахуйн нэгжийн 0.02% интернетийн урсгал дээр бодит, тухайн цаг мөчид (Real time) интернетээр хийгдэж буй хандалтын 2016 оны 1-р сарын үзүүлэлтийг харуулав.
Доорх хүснэгтэнд хамгийн их халдлагын шинж бүхий хандалттай 5 улс орныг харуулав.
... |
| 2016-02-04 |
| Манай улсын интернетйн 0.02% урсгал дээр хийгдэж буй халдлагын шинж бүхий хандалт 2015 оны 11 дүгээр сар |
Монгол улсад интернетийн үйлчилгээ үзүүлдэг аж ахуйн нэгжийн 0.02% интернетийн урсгал дээр бодит, тухайн цаг мөчид (Real time) интернетээр хийгдэж буй хандалтын 2015 оны 11-р сарын үзүүлэлтийг харуулав.
Доорх хүснэгтэнд хамгийн их халдлагын шинж бүхий хандалттай 5 улс орныг харуулав.
... |
| 2015-12-16 |
| Манай улсын интернетйн 0.02% урсгал дээр хийгдэж буй халдлагын шинж бүхий хандалт 2015 оны 10 дугаар сар |
Монгол улсад интернетийн үйлчилгээ үзүүлдэг аж ахуйн нэгжийн 0.02% интернетийн урсгал дээр бодит, тухайн цаг мөчид (Real time) интернетээр хийгдэж буй хандалтын 2015 оны 10-р сарын үзүүлэлтийг харуулав.
Доорх хүснэгтэнд хамгийн их халдлагын шинж бүхий хандалттай 5 улс орныг харуулав.
... |
| 2015-11-10 |
| 2015 оны 3-р улирлын байдлаар төрийн байгууллагуудын цахим хуудас болон цахим шуудан руу халдлага хийх нь ихэсэж байна. |
2015 он гарснаас хойш 3-р улирлын байдлаар төрийн байгууллагуудын цахим хуудас болон цахим шуудан руу халдлага хийх нь ихэсэж байна. Тухайн хугацаанд бүртгэгдсэн халдлагын төрлүүдээс дурдвал:
SERVER-WEBAPP xmlrpc.php post attempt –Полш, АНУ, Украйн, Франц, Болгар
PSUNG_UDP_PORTCSAN (122:17 ) -Монгол
SERVER-APACHE Apache mod_rpaf x-forwarded-for header denial of service attempt –Монгол
Эдгээр халдлагын төрлүүдээс SERVER... |
| 2015-12-14 |
| Мэдээллийн аюулгүй байдлын өдөрлөг боллоо |
Мэдээллийн аюулгүй байдлын “MNSEC 2015” өдөрлөг 2015 оны 9 дүгээр сарын 29, 30-ны өдрүүдэд амжилттай болж өндөрлөлөө.
Өдөрлөгийн үеэр гадаад, дотоодын аюулгүй байдлын чиглэлээр ажиллаж буй мэргэжилтнүүд цахим орчинд мэдээллийн аюулгүй байдлыг хэрхэн хангах талаар сургалт явуулав. Өдөрлөгөөр тавигдсан илтгэлээс галт хана, аудит, криптограф, хортой кодын шинжилгээ, Unix системийн аюулгүй байдал зэрэг сэдвээр тавьсан илтгэгч нар онол бус практик дэ... |
| 2015-10-05 |
